نماز مانند نهر روان و
چشمة زلال و پاكيزه‌اي است كه انسان مؤمن هر روز روح و روان خود را در آن مي‌شويد.
پيامبر اكرم(ص) فرمودند:« نماز مثل چشمة زلالي است كه نمازگزار در شبانه روز پنج
نوبت در آن شستشو مي‌كند.» نماز بسياري از فضيلتها و نيكوييها را براي انسان تحصيل
و بسياري از رذيلتها و زشتيها را از او دور مي‌كند. قرآن شريف مي‌فرمايد:
ان
الصلوه تنه عن الفحشا و المنكر و لذكر الله‌اكبر و الله يعلم ما تصنعون.[1]
همانا نماز آدمي را از
فحشا و منكر باز مي‌دارد و ذكر خدا بزرگتر است و خدا به كارهايي كه مي‌كنيد، آگاه
است.
يكي از فايده‌هاي نماز اين
است كه به تدريج روح و اخلاق انسان را پاكيزه مي‌كند و مانند معلم اخلاق عمل مي‌كند؛
معلمي كه همه جا حضور دارد و همه مي‌توانند از آن هره ببرند؛ معلمي كه موجب نجات
انسان از گمراهيها و هدايت او به سوي رستگاري مي‌شود و معلمي كه انسان را به راه
راست كه راه سعادت است، هدايت مي‌كند.
وظيفة معلم اخلاق به وجود
آوردن قلب مطمئن در وجود شاگردش ست. وي نهال رذيلت را از دل او برمي‌كند و به جاي
آن درخت فضيلت مي‌نشاند. معلم اخلاق شاگرد خود را به سوي خداوند و به سمت نور مطلق
رهبري مي‌كند تاجايي كه نور الهي در دل او جلوه‌گر مي‌شود و همة رفتار و منش ا نور
خداوند همراه مي‌شود. نماز واقعي نيز مانند معلم اخلاق، انسان رابه معراج حقيقي،
قرب معنوي و وصول به حق رهبري مي‌كند. دوري كردن از كارهاي ناروا، چه در پنهان و
چه در آشكار، از آثار و خواص نماز است. نماز با حضور قلب انسان را از ارتكاب
گناهان كبيره و صغيره باز مي‌دارد.
نماز مانند فرشتة نجاتي در
شب اول قبر، عالم برزخ و روز قيامت به فرياد انسان مي‌رسد. نماز هترين وسيلة تأمين
آسايش و آرامش روح و روان انسان در دنيا و برخورداري از نعمتهاي هشتي در آخرت است.
قرار گرفتن در كنار حوض كوثر با پيامبر گرامي(ص) و ائمه اطهار(ع) با نماز امكان
پذير مي‌شود. خداوند در قرآن كريم مي‌فرمايد:
ومن
اعرض عن ذكري فان له معيشه ضنكا و نحشره يوم القيامه اعمي. قال رب لم حشرتني اعمي
و قد كنت بصيرا. قال كذلك اتتك آياتنا فنسيتها و كذلك اليوم تنسي.[2]
و هر كس از ياد من اعراض
كند، زندگيش تنگ شود و روز قيامت نابينا محشورش سازيم.گويد: همچنان كه تو آيات ما
را در دنيا فراموش مي‌كردي، امرزو خود فراموش گشته‌اي.
هر گاه آية شريفه را همراه
با آية اقم الصلوه لذكري.[3]
مورد توجه قرار دهيم، نتيجه مي‌گيريم كه يكي از مصاديق ذكر در اين آيه نماز است.
بنابراين، كسي كه نماز نخواند و يا نماز را سبك بشمارد، در دنيا زندگي خوب و
پربركتي ندارد و در روز قيامت نابينا محشور مي‌شود.
يكي از فوايد نماز ان است
كه نگراني، اضطراب و افسردگي را كه بيماري رايج در عصر حاضر است، در مؤمنان حقيقي
و نمازگزاران واقعي از بين مي‌برد. چنان‌كه قرآن كريم مي‌فرمايد:
الابذكر
الله تطمئن القلوب.[4]
آگاه باشيد كه ياد خدا
دلها را آرامش مي‌بخشد.
در زمان پيامبر اكرم(ص)،
دريكي از جنگها كه نزديك بود سپاه اسلام با شكست روبه‌رو شود، پيامبر(ص) فرمودند:
امتي الصلوه، امتي الصلوه و دو ركعت نماز خواندند و سپس با توكل بر خداوند و قلبي
مطمئن بر دشمن پيروز شدند.
شيخ‌الرئيس ابوعلي سينا(ره)
فيلسوف و دانشمند مشهوري است و كتابهاي فراواني تأليف كرده است. يكي از شاگردان او
به نام ملاسليمان نقل مي‌كند:« زماني كه شيخ‌الرئيس در نيمه‌هاي شب مشغول مطالعه
بود و مسئله و شبهه‌اي براي او پيش مي‌آمد و نمي‌توانست آن را حل كند، همان موقع
به مسجد مي‌رفت و دو ركعت نماز مي‌خواند و شبهه‌اش برطرف مي‌شد.»
پي نوشت ها:
[1].
قرآن، عنكبوت/ 45.
[2]. قرآن، طه/124-126.
[3]. قرآن، طه/14.
[4]. قرآن، رعد/28.